พันธุศาสตร์ของยีนลาเวนเดอร์: ถอดรหัสสีม่วงเทาแห่งออร์พิงตัน

ไก่ออร์พิงตันสีลาเวนเดอร์มีเสน่ห์เฉพาะตัวด้วยสีขนเทาอมม่วงจางสม่ำเสมอทั่วทั้งตัว ลักษณะนี้เกิดจาก ยีนลาเวนเดอร์ (lavender gene) ซึ่งเป็น ยีนด้อยบนโครโมโซมออโตโซม (autosomal recessive)ยีนนี้ต้องมีทั้งสองชุด (จากพ่อและแม่) จึงจะแสดงออกเป็นสีลาเวนเดอร์แท้ได้ หากมีเพียงชุดเดียวจะไม่แสดงลักษณะ แต่อาจเป็นพาหะของยีนแทน

🔬 กลไกของยีน $lav$

• ยีนนี้ทำหน้าที่ เจือจางทั้ง eumelanin (สีดำ) และ phaeomelanin (สีแดง/น้ำตาล)

• ในเชิงโมเลกุล คือการกลายพันธุ์ของยีน MLPH (melanophilin) ที่ส่งผลต่อการลำเลียงเม็ดสีไปยังเซลล์ขน

• ผลลัพธ์คือไก่สีดำกลายเป็นโทนม่วงเทาอ่อนทั่วตัว เรียบเนียน ไม่มีลาย

🧬 ลาเวนเดอร์ ≠ สีฟ้า

แม้จะคล้ายกันในสายตา แต่ยีนที่ควบคุมสีลาเวนเดอร์ ($lav$) และสีฟ้า ($Bl$) แตกต่างกันโดยสิ้นเชิง:

คุณสมบัติ	ลาเวนเดอร์ (Lavender)	ฟ้า (Blue)
ยีนหลัก	$lav$ (recessive)	$Bl$ (incomplete dominant)
การสืบทอด	ได้สีเดิม 100% (lav/lav x lav/lav)	ฟ้า x ฟ้า = ดำ 25%, ฟ้า 50%, สแปลช 25%
รูปลักษณ์	สีม่วงเทาอ่อน เรียบ ไม่มีลาย (Self-blue)	เทาอมฟ้ามีลายขอบเข้ม (ตามมาตรฐาน)

💡 มาตรฐาน & ความท้าทายในการพัฒนา

• สีลาเวนเดอร์ยังไม่ใช่ “สีมาตรฐาน” ที่รับรองโดยสมาคม APA แต่เป็นที่นิยมสูงในวงการไก่โชว์

• ลักษณะสีที่ดีควร เรียบเนียนทั้งตัว มีประกายม่วงเงินแบบ pearl-like

• ความท้าทายใหญ่คือ "Shredder Gene" – ยีนด้อยที่มักแฝงมากับ $lav$ ทำให้ขนเปราะและแตกปลาย ดูไม่เรียบร้อย

🧪 แนวทางแก้ปัญหา: กลยุทธ์ "ไก่สปลิท"

เพื่อปรับปรุงคุณภาพขน ผู้เพาะพันธุ์มักใช้กลยุทธ์ดังนี้:

1. ลาเวนเดอร์ x ดำ → ลูกไก่จะเป็น “ดำสปลิท” (พาหะของ lav)

2. ดำสปลิท x ลาเวนเดอร์ → ลูกไก่ลาเวนเดอร์ 50% + ดำสปลิท 50% (ขนมักดีกว่า)

3. ดำสปลิท x ดำสปลิท → ลาเวนเดอร์ 25%, ดำสปลิท 50%, ดำแท้ 25%

   
   

🪶 ข้อสังเกตจาก Tamahagane Garden

จากประสบการณ์ตรง ผมพบว่าไก่ลาเวนเดอร์ดั้งเดิมที่นำเข้าจากเยอรมันหรือสายอื่น ๆ ในตลาดไทยยังมีปัญหาเรื่องคุณภาพขนและรูปลักษณ์โดยรวมที่ไม่สวยพอผมจึงตั้งใจวางราคาต่ำกว่าตลาด และ กำลังพัฒนาไก่ลาเวนเดอร์รุ่นใหม่ด้วยการนำสายดำคุณภาพดีมาผสม เพื่อก้าวข้ามปัญหา “Shredder Gene” หากได้ผลลัพธ์ที่น่าสนใจ ผมจะอัปเดตให้ผู้สนใจทุกคนทราบแน่นอนครับ